Depresja u dzieci

DEPRESJA U UCZNIÓW

Depresja jest chorobą, która w życiu człowieka pojawia się powoli i podstępnie. Charakteryzuje się nieokreślonym smutkiem, niechęcią do wykonywania codziennych zajęć. Choroba ta nie mija samoistnie, a nieleczona może prowadzić do myśli i próby samobójczej.

W przypadku występowania wyżej określonych trudności warto zastanowić się czy mamy do czynienia ze smutkiem czy już z depresją.

Zasadnicze różnice:

• smutek mija i wraca równowaga. Przygnębienie może być odczuwalne, ale pojawiają się chwile radości i zadowolenia z życia;

• depresja- zły nastrój nie mija, pogarsza się, wszystko staje się trudniejsze, a dobre wydarzenia nie dają poprawy samopoczucia. Takiej osobie towarzyszy uczucie pustki, ból psychiczny.

Podłożem depresji u dzieci mogą być różne sytuacje życia codziennego np. sytuacje konfliktowe w rodzinie, utrata bliskiej osoby, choroby rodziców, poczucie skrzywdzenia przez drugą osobę/nauczyciela, nasilona rywalizacja, przemoc w szkole, trudna sytuacja materialna, problemy z rówieśnikami, poważna zmiany w życiu (rozwód rodziców), nadużywanie alkoholu przez rodziców, rozbieżności między oczekiwaniami rodziców a możliwościami, zawód miłosny, problemy z określeniem własnej tożsamości i systemu wartości, czynniki genetyczne: występowanie depresji u rodziców.

W czasie pandemii zwiększyła się grupa młodzieży przygnębionej epidemią. Uczucia, których częstotliwość zwiększyła się w czasie pandemii to: osamotnienie, smutek, brak energii, poirytowanie, obawy i lęk.

Rozpoznawanie zachowań depresyjnych u dzieci:

Depresja jest zaburzeniem wchodzącym w skład zaburzeń afektywnych, czyli zaburzeń nastroju. Jest chorobą, a nie wymysłem, może spotkać każdego bez względu na płeć, wykształcenie, wiek czy status społeczny. Statystyki podają, że w okresie poprzedzającym dojrzewanie płciowe problem depresji rozpoznaje się u 5 % dzieci z nieznaczną przewagą płci męskiej, a w okresie pokwitania u 15-20 % z wyraźną przewagą płci żeńskiej.

Przygnębienie a depresja

Nasilenie nastroju: - w przygnębieniu pojawia się złe samopoczucie, zniechęcenie

- w depresji obecny jest silny smutek

Czas trwania: - w przygnębieniu obniżenie nastroju trwa krótko, po pewnym czasie samo mija

- w depresji negatywny nastrój trwa długi czas i jest stały

Poczucie choroby: - w przygnębieniu osoba nie ma poczucie, że jest chora

- w depresji człowiek zaczyna myśleć, że coś z nim jest nie tak, coś mu dolega, jest chory

Przyjemność: - w przygnębieniu pomimo gorszego nastroju jest w stanie odczuwać przyjemność i satysfakcję

- w depresji jest brak radości życia, nie cieszą drobne przyjemności

Energia: - w przygnębieniu jest przejściowe zniechęcenie do działania

- w depresji jest permanentne zmęczenie

Dezorganizacja - w przygnębieniu pomimo złego stanu osoba jest w stanie wypełniać

aktywności swoje obowiązki

życiowej: - w depresji wykonywanie codziennych czynności staje się trudne, czasem

wręcz niewykonalne. Odkładane zadania zaczynają się piętrzyć i przerastać
 

Dolegliwości - w przygnębieniu zwykle nie występują

bólowe : - w depresji często pojawiają się bóle np. głowy, brzucha, innych części ciała, których nie da się wytłumaczyć żadnym innym problemem zdrowotnym

Sprawność - w przygnębieniu zwykle nie ma trudnościach

poznawcza: - w depresji występuje problem z koncentracją uwagi, trudność uw uczeniu się, zapamiętywaniu nowych rzeczy

Apetyt: - w przygnębieniu nie zmienia się

- w depresji występuje utrata apetytu

Dolegliwości fizyczne związane z depresją.

Przede wszystkim nieustające zmęczenie, kłopoty ze snem, bóle (obolałe jest całe ciało, a leki nie uśmierzają bólu), poczucie osłabienia, zawroty głowy, pocenie się, kłopoty z oddychaniem.

Przy depresji pojawiają się zaburzenia myślenia. Do najczęstszych należą: Kłopoty z koncentracją, kłopoty z pamięcią, trudności w podejmowaniu decyzji, otępienie psychiczne, negatywne myśli i impulsy, poczucie winy za siebie i zachowanie innych, wyrzuty sumienia, myślenie o śmierci, myśli samobójcze jako jedyny sposób na rozwiązanie istniejących problemów.

Depresja zniekształca myślenie, powoduje że człowiek patrzy tak, jakby spoglądał przez ciemne okulary i widział świat w szarych barwach.

W rozmowie z dzieckiem, które ma depresję, pożądane są następujące komunikaty: „Wierzę ci”, „ Nie jesteś winien temu, co się dzieje”, „Dziękuję, że o tym mówisz”, „Bardzo dobrze, że o tym opowiadasz”, „Czasami tak się zdarza, że pojawiają się takie problemy. Chce ci pomóc”.

Antydepresyjny dekalog rodzica i nauczyciela

I. W każdej sytuacji- zwłaszcza kryzysowej_ spróbuj postawić się na miejscu dziecka.

II. Miej oko na symptomy stresu czy początkach zmian depresyjnych u dziecka.

III. Nie programuj nadmiernie dnia dziecku, zostaw mu zawsze słuszną doże czasu wolnego.

IV. Zachęcaj dziecko do ćwiczeń fizycznych i relaksacyjnych oraz zdrowego odżywiania.

V. Nie tłum frustracji dziecka- naucz je wyrażać swoje emocje.

VI. Nie zarażaj dziecka swoimi kłopotami człowieka dorosłego.

VII Rozmawiaj ze swoim dzieckiem.

VIII. Ułatwiaj dziecku kontakt z rówieśnikami.

IX. Dbaj aby uśmiech jak najczęściej gościł na twojej twarzy.

X. Czytaj publikacje poświęcone życiu dzieci i młodzieży.

Opracowała: Renata Kobiałka- pedagog